De belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van bijziendheid is een refractie afwijking tussen +0,5 en 0,0 dioptrie op de leeftijd van 6-7 jaar. Deze risicofactor staat los van risicofactoren die met erfelijkheid en omgevingsfactoren te maken hebben. Bovendien verloopt de verandering in de refractiefout bij kinderen het snelst in het jaar voordat bijziendheid wordt vastgesteld. Is het kind minder verziend dan verwacht voor zijn/haar leeftijd, dan moeten de ogen nauwlettend in de gaten worden gehouden, met name als er ook andere risicofactoren aanwezig zijn.

Door minimaal 2 uur per dag buiten te zijn vermindert de kans op bijziendheid.

Langdurig gebruik van mobiele digitale apparaten door kinderen en adolescenten en langdurig op korte afstand kijken kan bijdragen aan het ontstaan van bijziendheid. Het gaat hierbij onder meer om mobiele telefoons, tablets (iPads), draagbare game-consoles, e-readers en laptops.

Bij lezen en gebruik van digitale apparaten moet een afstand worden aangehouden van ongeveer 40 cm (de zogenoemde Harmon-afstand: de afstand van de elleboog tot de gebogen vingers).

Met één ouder met bijziendheid heeft het kind een drie keer hogere kans op bijziendheid, en met twee ouders met bijziendheid  een zes keer hogere kans. Daarnaast is het risico dat het kind hoge bijziendheid ontwikkelt hoger afhankelijk van de waarde van de bijziendheid myopie van de ouder(s). Als broertjes en zusjes van het kind bijziend zijn maar de ouders niet, is het ook nuttig om op de leefstijl van het kind te letten.